IEO (Initial Exchange Offering), hay phát hành coin lần đầu trên sàn giao dịch CEX là hình thức ra mắt, gọi vốn ngày càng phổ biến phổ trong thị trường tiền điện tử. Vậy chính xác thì IEO là gì, ưu nhược điểm của nó ra sao và có nên đầu tư vào IEO hay không? IEO có những điểm khác biệt gì so với các hình thức khác như ICO, IDO? Bài viết này sẽ cung cấp tất cả các thông tin mà bạn cần biết về hình thức IDO trong thị trường crypto.
IEO là gì, IEO coin là gì – Khái quát về IEO
IEO (viết tắt của Initial Exchange Offering) là cơ chế mà các dự án tiền điện tử mới sử dụng để ra mắt token ra thị trường mở, đồng thời huy động vốn để tiếp tục phát triển dự án.
Trong hình thức IEO, các token sẽ được phân phối cho các nhà đầu tư thông qua nền tảng sàn giao dịch tiền điện tử tập trung CEX (Centralized Exchange) – ví dụ như Coinbase, Binance hay Kraken. Các nhà đầu tư cần phải là thành viên của sàn giao dịch niêm yết coin/token để có thể tham gia chương trình IEO.
Sàn giao dịch CEX sẽ đóng vai trò là trung gian cho việc cung cấp token, quản lý giao dịch và bảo đảm thanh khoản. Các sàn giao dịch cũng thường tiến hành thẩm định các dự án tiền điện tử mới trước khi niêm yết các dự án IEO coin – mặc dù yêu cầu này không bắt buộc.
Nhóm phát triển các dự án IEO mở bán token sớm trên CEX với giá ưu đãi, tạo cơ hội cho các nhà đầu tư tham gia ngay từ sớm. Nhà đầu tư cũng sẽ cảm thấy yên tâm hơn khi các sàn CEX uy tín sẽ kiểm tra dự án kỹ lưỡng trước khi niêm yết. Đổi lại các dự án altcoin tiềm năng sẽ có thêm nguồn lực vốn để phát triển thêm dự án, cung cấp phần thưởng cho các nhà đầu tư…
IEO cũng tương tự như hình thức IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng) trong thị trường tài chính truyền thống. Một số coin/token được chuyển thẳng niêm yết trên các sàn CEX thông qua hình thức IEO, trong khi số khác thực hiện ICO (phát hành tiền điện tử lần đầu) trước rồi mới thực hiện IEO.
IEO coin là gì, hoạt động như thế nào?
Bạn đã nắm được cơ bản IEO la gì, nhưng để hiểu rõ hơn hãy cùng tìm hiểu cách thức hoạt động của hình thức này. Để khởi tạo IEO, một dự án tiền điện tử mới sẽ cần ký hợp đồng với một sàn giao dịch tiền điện tử tập trung CEX để niêm yết token. Các sàn giao dịch tiền điện tử không có nghĩa vụ bắt buộc phải niêm yết bất kỳ dự án tiền điện tử mới nào. Tuy nhiên, những dự án IEO chất lượng có thể thu hút thêm người dùng mới tham gia sàn, tăng khối lượng giao dịch, qua đó tạo thêm doanh thu.
Hầu hết các sàn CEX sẽ tiến hành thẩm định các dự án IEO kỹ lưỡng, để tránh ảnh hưởng đến danh tiếng của sàn. Khi sàn giao dịch hoàn tất các thủ tục kiểm tra cần thiết, sàn và đội ngũ phát triển của dự án sẽ xác định thời gian cụ thể để triển khai IEO, cũng như số lượng token được list sàn ban đầu và mức giá cho mỗi token.
Một phần tiền thu được từ các chiến dịch IEO thường sẽ được chuyển đến sàn giao dịch ngoài phí niêm yết theo thỏa thuận. Số tiền còn lại sẽ được dùng để tài trợ cho dự án tiền điện tử IEO mới, tiếp tục hoàn thiện các tính năng, phát triển nâng cấp theo lộ trình đã đề ra.
Lưu ý, để tham gia vào các chiến dịch IEO, nhà đầu tư phải là thành viên của sàn giao dịch CEX niêm yết coin đó. Và thường các sàn CEX sẽ yêu cầu người dùng phải hoàn thành quy trình xác minh danh tính KYC mới được tham gia.
Một số sàn giao dịch CEX còn có thể đưa thêm điều kiện đối với các nhà đầu tư có thể tham gia vào IEO. Ví dụ như, chỉ có những ai nắm giữ khối lượng nhất định token gốc riêng của sàn mới có thể tham gia chương trình IEO tiền điện tử, hay giới hạn số lượng tài khoản tham gia…
IDO ICO IEO là gì – So sánh IEO và ICO
Trong ICO (phát hành tiền điện tử ban đầu), các nhà đầu tư có thể mua token trực tiếp mà không cần thông qua sàn giao dịch tiền điện tử. Nhiều chương trình ICO sử dụng hình thức presale coin, airdrop hay các cơ chế khác để phân phối token đến cộng đồng các nhà đầu tư tham gia sớm mà không cần các nền tảng trung gian như sàn giao dịch.
Hình thức IEO giống với ICO ở chỗ cả hai hình thức này cho phép các dự án tiền điện tử mới bán token và huy động vốn. Tuy nhiên, vẫn có những điểm khác biệt quan trọng giữa IEO và ICO. Những điểm khác biệt chính phải kể đến là:
Thành viên sàn giao dịch
Các dự án ICO hoàn toàn mở công khai cho bất cứ nhà đầu tư nào muốn tham gia. Bạn sẽ không cần phải đăng ký tài khoản trên sàn giao dịch tiền điện tử. Ngược lại, đối với hình thức IEO, nhà đầu tư phải là thành viên của sàn giao dịch tiền điện tử niêm yết token IEO đó.
Đối với IEO, các sàn giao dịch có thể giới hạn những người có quyền tiếp cận token mới. Ví dụ, các sàn CEX chỉ cung cấp quyền truy cập IEO cho các nhà đầu tư nắm giữ lượng token nhất định của sàn đó, hay chỉ cho phép trader đến từ một số quốc gia nhất định tham gia.
Ngoài ra, hầu hết các sàn niêm yết IEO yêu cầu nhà đầu tư hoàn thành các yêu cầu KYC để tham gia. Ngược lại ICO cho phép người dùng có thể mua token mà không cần xác minh danh tính, hoàn toàn ẩn danh.
Quy trình thẩm định
Trước khi tổ chức IEO tài chính, hầu hết các sàn giao dịch tiền điện tử đều tiến hành thẩm định các dự án để đảm bảo tính công bằng, an toàn và minh bạch cho cộng đồng các nhà đầu tư. Điều này có thể giúp loại bỏ các dự án lừa đảo – tuy nhiên các nhà đầu tư cần hết sức cảnh giác. Không có gì đảm bảo các dự án IEO sẽ thành công, do đó bạn cần tự mình nghiên cứu, thẩm định kỹ lưỡng.
Biểu phí
Một trong những điểm khác biệt quan trọng nhất giữa hình thức IEO và ICO đối với các dự án tiền điện tử mới là mức phí của từng loại hình.
Đối với IEO, các sàn giao dịch tiền điện tử CEX thường tính phí niêm yết khá cao. Ngoài ra, các sàn giao dịch có thể lấy phí hoa hồng cho mỗi token được bán thông qua chương trình IEO. Vì vậy, các dự án mới thực tế có thể nhận được số vốn ít hơn đáng kể so với những gì mà các nhà đầu tư bỏ ra khi tham gia vào IEO.
Với hình thức ICO, các dự án hầu như sẽ không mất phí giao dịch cho các bên thứ ba. Nhà đầu tư chỉ phải trả phí giao dịch blockchain liên quan đến việc mua token mới – thường không đáng kể. Các dự án sẽ có thể giữ lại toàn bộ số tiền họ huy động được thông qua các chiến dịch ICO.
IDO ICO IEO là gì – So sánh IEO và IDO
IDO (Initial Decentralized Exchange Offering) là hình thức phát hành coin lần đầu trên các sàn giao dịch phi tập trung DEX. Nó rất giống với IEO, chỉ khác là thay bằng các nền tảng giao dịch tập trung CEX sang các sàn giao dịch tiền điện tử phi tập trung DEX.
Thẩm định và phê duyệt
Điểm khác quan trọng nhất giữa IEO và IDO nằm ở quy trình phê duyệt token niêm yết trên sàn.
Trong quá trình triển khai IEO, đội ngũ kiểm duyệt của sàn CEX sẽ trao đổi với nhóm phát triển dự án, đánh giá về tokenomics, sách trắng, lộ trình phát triển… để đưa ra quyết định cuối cùng là có nên niêm yết token đó hay không.
Còn đối với hình thức IDO, cộng đồng người dùng của sàn DEX thường sẽ tự chịu trách nhiệm kiểm duyệt list sàn coin mới – ví dụ thông qua cơ chế bỏ phiếu. Nhưng trên thực tế, hầu hết các sàn giao dịch phi tập trung vẫn triển khai niêm yết token mới mà không có quy trình kiểm duyệt, thẩm định chính thức.
Thành viên của sàn giao dịch
Điểm khác biệt quan trọng nữa giữa IEO và IDO là bất cứ ai cũng có thể tham gia vào IDO mà không bị giới hạn về thành viên, xác thực KYC (tương tự hình thức ICO). Hầu hết các sàn giao dịch phi tập trung DEX không bắt buộc nhà đầu tư phải đăng ký/tạo tài khoản. Chỉ cần kết nối ví tiền điện tử là bạn đã có thể tham gia các dự án IDO tiền điện tử, không cần xác minh danh tính.
Chúng tôi cũng có bài phân tích chi tiết IDO là gì, các nhà đầu tư quan tâm có thể tìm hiểu để nắm cụ thể hơn về IDO.
IEO có điểm gì thu hút các nhà đầu tư tham gia?
Một số nhà đầu tư vẫn ưa thích hình thức IEO tiền điện tử, tìm đến nó để săn các token mới. Lý do là vì:
Chiến lược đầu cơ giá
Lý do khiến các nhà đầu tư mua token thông qua hình thức IEO tiền điện tử cũng giống như lý do họ mua token thông qua ICO hay IDO: đầu cơ vào giá của một loại tiền điện tử tiềm năng mới. Nhiều nhà đầu tư tham gia IEO tin rằng giá của các token mới sẽ tăng. Sau đó, họ sẽ bán token để kiếm lời từ chênh lệch giá.
Sàn Binance đã tổ chức 17 đợt IEO kể từ khi ra mắt Binance Launchpad vào năm 2017. Và các token này đều ghi nhận mức tăng giá trung bình 1.458% ngay trong ngày đầu tiên list sàn.
Các token IEO cũng có thể được giao dịch được ngay trên sàn CEX, đảm bảo nguồn thanh khoản ổn định. Nhiều dự án IEO cũng cung cấp lựa chọn staking token cho những ai muốn tối ưu hóa khoản đầu tư của họ.
Giảm thiểu rủi ro lừa đảo, gian lận
Các dự án IEO coin đều phải trải qua quy định kiểm duyệt rất nghiêm ngặt của các sàn CEX. nhờ vậy, nhà đầu tư có thể tránh được các dự án lừa đảo, kéo thảm (rug-pull) hay không có tiềm năng tăng trưởng trong dài hạn.
Dễ dàng tiếp cận token mới
Một lợi thế khác khi đầu tư vào IEO bạn có thể nhanh chóng tham gia, đầu tư mua token mới an toàn, hiệu quả. Nhiều sàn giao dịch tập trung CEX cho phép các nhà đầu tư tham gia các dự án IEO bằng tiền pháp định và nhiều loại tiền điện tử phổ biến khác nhau. Một số sàn còn hỗ trợ giao dịch bằng ví điện tử hay thẻ ghi nợ/thẻ tín dụng. Bạn cũng có thể tận dụng ví riêng của các sàn giao dịch tập trung CEX mà không phải thiết lập ví tiền điện tử riêng.
Rủi ro tiềm ẩn khi đầu tư vào các dự án IEO tiền điện tử
Giống như mọi hình thức đầu tư tiền điện tử, dù được kiểm duyệt bởi các sàn CEX, các dự án IEO cũng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Không có gì đảm bảo bạn sẽ kiếm được lợi nhuận khi đầu tư vào các dự án này. Không hiếm dự án meme coin bùng nổ ngay sau khi triển khai IEO, nhưng sau đó mất giá trị chỉ vài ngày sau khi list sàn.
Các dự án IEO thường có mức độ rủi ro thấp hơn các dự án thực hiện ICO. Lý do cũng đến từ quá trình kiểm duyệt của các sàn giao dịch tiền điện tử. Tuy nhiên, dù lựa chọn hình thức đầu tư nào, điều quan trọng là các nhà đầu tư cần thực hiện các nghiên cứu kỹ lưỡng, đánh giá cẩn thận về từng dự án trước khi bỏ tiền đầu tư, không FOMO theo đám đông.
Cách tìm các dự án IEO tiền điện tử tiềm năng
Để tối ưu hóa lợi nhuận khi đầu tư vào IEO coin, thời điểm tham gia là rất quan trọng. Vậy làm sao để săn được các dự án tiền điện tử IEO tiềm năng và tham gia ngay từ sớm trước khi dự án trở nên phổ biến và có đông nhà đầu tư tham gia.
- Theo dõi nền tảng Launchpad của các sàn giao dịch: IEO được triển khai trên các sàn giao dịch tập trung CEX. Thường xuyên theo dõi thông báo từ các nền tảng như Binance Launchpad, Huobi Prime hay Coinbase Ventures sẽ giúp bạn sớm tiếp cận các IEO tiềm năng. Có thể tham khảo thêm các quỹ đầu cơ chuyên về IEO tiền điện tử để biết xu hướng mới và dự án đang “hot”.
- Sử dụng ICOBench để nghiên cứu: Trang web ICOBench cung cấp lịch các dự án sắp ra mắt (bao gồm cả IEO, cũng như ICO, IDEO), với đánh giá chuyên sâu, khách quan và cập nhật thường xuyên, liên tục. Đây là trợ thủ đắc lực, giúp trader tránh phụ thuộc vào các đánh giá từ sàn giao dịch.
- Theo dõi các kênh truyền thông mạng xã hội uy tín: X (trước đây là Twitter), Discord hay Telegram là nơi nhóm phát triển dự án thường chia sẻ kế hoạch niêm yết token IEO. Tham gia sớm vào các cộng đồng này giúp nhà đầu tư hiểu rõ hơn về các dự án IEO sắp tới. Để tiết kiệm thời gian, bạn có thể bắt đầu với danh sách dự án rút gọn từ ICOBench, sau đó tiếp tục theo dõi trên các nền tảng mạng xã hội.
Cách chọn các dự án IEO có tiềm năng cao và tránh nguy cơ lừa đảo
Dù đã được sàn CEX kiểm định, không có gì đảm bảo các dự án lừa đảo không lọt vào danh sách. Và chưa chắc các token IEO được niêm yết trên các sàn uy tín như Binance đã có tiềm năng tăng trưởng tốt.
Dưới đây là một số tiêu chí mà các nhà đầu tư cần cân nhắc để chọn được các dự án IEO crypto có tiềm năng tốt nhất.
Sách trắng
Sách trắng (whitepaper) là tài liệu hướng dẫn cho các nhà đầu tư với đầy đủ các thông tin về dự án, và là một trong những nguồn đánh giá tiềm năng IEO tốt nhất. Whitepaper phải giải thích rõ ràng về dự án, token sẽ được sử dụng để làm gì, sở hữu các công nghệ tiện ích nào, sử dụng tiêu chuẩn token blockchain nào, phân bổ nguồn cung token ra sao…
Whitepaper cũng thường đề cập đến lộ trình phát triển của dự án. Bạn có thể tìm thấy thông tin chi tiết về thời điểm IEO sẽ được tổ chức, liệu dự án có phát hành thêm token hay không và khi nào các tính năng mới sẽ được phát hành cho cộng đồng.
Xác thực
Các dịch vụ kiểm toán tiền điện tử như Certik và Coinsult sẽ giúp người dùng có thể cơ sở để đánh giá tính minh bạch và an toàn của dự án. Những dịch vụ này sẽ rà soát mã của dự án – gồm cả hợp đồng thông minh (smart contract), để đảm bảo không có lỗi hay các mã độc hạ được cố ý cài đặt. Thực hiện kiểm toán là bước nhỏ nhưng rất quan trọng mà các dự án có thể thực hiện để chứng minh họ nghiêm túc trong việc bảo đảm tính an toàn, minh bạch cho các nhà đầu tư.
Nhóm phát triển Doxxing
Một số dự án đề cao tính công khai có thể doxxing các nhà phát triển của họ – tức là tiết lộ danh tính công khai của những người đứng đằng sau dự án. Nhờ vậy, các nhà đầu tư sẽ biết những ai tạo ra token đó, kinh nghiệm, thành tích trong thị trường crypto của họ là gì. Nhờ vậy các nhà đầu tư sẽ có thêm cơ sở trước khi đưa ra quyết định đầu tư cuối cùng.
Tokenomics
Tokenomics sẽ xác định số lượng token có sẵn trong một chương trình IEO, xem dự án đó có theo mô hình lạm phát không giới hạn nguồn cung không. Hay dự án có thanh khoản để thực hiện giao dịch sau khi list sàn không.
Không có công thức nào là tốt nhất khi đánh giá, phân tích tokenomics của một dự án tiền điện tử. Bạn nên đánh giá cẩn thận để chắc chắn tokenomics có ý nghĩa đối với chính dự án và tạo động lực phát triển trong dài hạn.
Cách tham gia các chương trình IEO tiền điện tử
Sau khi bạn đã hiểu rõ IEO là gì, trong phần này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách tham gia IEO sao cho hiệu quả và an toàn. Quy trình này đối với các sàn giao dịch về cơ bản là giống nhau, và có thể sẽ có một vài khác biệt đối với từng IEO.
Bước 1: Tạo tài khoản sàn giao dịch
Tạo một tài khoản tại sàn giao dịch tiền điện tử sẽ niêm yết token IEO mà họ muốn đầu tư. Vì khó có thể dự đoán xem mỗi token sẽ được niêm yết trên sàn nào, nên bạn có thể tạo tài khoản ở nhiều sàn uy tín để sẵn sàng tham gia IEO ngay khi có cơ hội.
Hầu hết các sàn giao dịch tiền điện tử CEX niêm yết IEO sẽ yêu cầu nhà đầu tư mới thực hiện xác minh danh tính KYC. Nhà đầu tư sẽ cần chuẩn bị các giấy tờ tùy thân như căn cước công dân, xác thực nhận diện khuôn mặt, thông tin số điện thoại, địa chỉ email.
Bước 2: Nạp tiền vào tài khoản sàn
Để tham gia vào các dự án IEO, tất nhiên tài khoản của bạn phải có tiền để mua token. Hầu hết các sàn giao dịch đều hỗ trợ nhiều phương thức nạp tiền như thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ, chuyển khoản ngân hàng hoặc ví điện tử. Nhà đầu tư cũng có thể chuyển token từ ví tiền điện tử cá nhân.
Bước 3: Tìm các dự án IEO tiềm năng
Sử dụng các phương pháp mà chúng tôi đã giới thiệu ở trên để tìm các dự án coin IEO hứa hẹn có tiềm năng tăng trưởng tốt. Bạn cũng cần lưu ý kiểm tra các yêu cầu, điều kiện tham gia của từng IEO một để tránh bỏ lỡ quyền lợi.
Bước 4: Đầu tư
Khi các nhà đầu tư chọn được một dự án IEO, họ có thể đăng ký vào danh sách chờ (waitlist) để tham gia ngay khi IEO diễn ra. Khi đến thời điểm, các nhà đầu tư sẽ nhận được lời mời mua token với giá IEO bằng số tiền họ đã gửi vào sàn giao dịch tiền điện tử từ trước.
Kết luận
Hy vọng qua bài viết này bạn đã nắm được IEO là gì, cách tìm các dự án IEO tiềm năng, cũng như làm sao đầu tư vào IEO hiệu quả, an toàn. Việc hiểu về các hình thức IEO, cũng như ICO, IDO là rất quan trọng để thành công trong thị trường crypto. IEO là hình thức tiếp cận dự án, huy động vốn an toàn, được hỗ trợ bởi các sàn giao dịch tiền điện tử CEX. Đây là hình thức mà các sàn CEX đóng vai trò trung gian giữa dự án và nhà đầu tư, giúp tăng cường lòng tin và giảm thiểu rủi ro khi tham gia.
Như mọi khi, hãy luôn tự mình thực hiện các nghiên cứu, tìm hiểu, đánh giá cá nhân cần thiết trước khi đầu tư vào bất cứ dự án IEO tiền điện tử nào.
