Không ít dự án tiền điện tử hàng đầu hiện nay, trong đó có Ethereum, đồng crypto lớn thứ hai thế giới tính theo vốn hóa thị trường, được ra mắt thông qua presale. Nhưng chính xác presale coin là gì và nó hoạt động như thế nào? Trong bài viết này, hãy cùng chúng tôi thảo luận chi tiết về presale coin, khái niệm, cơ chế hoạt động, cơ hội cũng như rủi ro khi đầu tư vào presale coin và nhiều thông tin quan trọng khác.
Presale coin là gì?
Hãy tưởng tượng bạn nhận được vé mời ưu tiên để xem trước nội dung của các bộ phim bom tấn trước tất cả mọi người. Presale coin tiền điện tử cũng có bản chất tương tự như vậy. Đây là hình thức gây quỹ, huy động vốn giai đoạn đầu của dự án. Nhóm phát triển sẽ mở bán sớm token với giá ưu đãi, giúp các nhà đầu tư sở hữu token tiềm năng với giá thấp hơn nhiều giá khi list sàn. Nếu dự án thành công, lợi nhuận mà các nhà đầu tư nhận được sẽ rất ấn tượng.
Các nhà phát triển dự án cũng sẽ được hưởng lợi, khi nhận được thêm nguồn vốn tài trợ để hoàn thiện các tính năng, và phát triển thêm dự án.
Ví dụ, chiến dịch presale của Ethereum vào năm 2014 thời điểm đó cho phép nhà đầu tư đổi một Bitcoin lấy 2.000 Ether (ETH). Đợt presale kéo dài 14 ngày, với giá ETH tăng dần, kết thúc ở mức một Bitcoin đổi được 1.337 Ether.
Dựa trên giá tại thời điểm đó, các nhà đầu tư đã mua ETH với mức giá dưới 0,30 đô la. Đến năm 2021, đồng ETH đạt mức cao nhất mọi thời đại ATH gần 4.900 đô la.
Biến động giá Ethereum (Nguồn: CoinMarketCap)
Presale coin là một trong các giai đoạn của quá trình ra mắt loại tiền điện tử mới. Lưu ý là không phải dự án nào cũng đều sử dụng hình thức này. Thường các dự án có thể thực hiện presale cho một nhóm các nhà đầu tư được chọn, sau đó là hình thức ICO, IDO hoặc IEO.
Các dự án tiền điện tử mới thường ở giai đoạn đầu sẽ khá hạn chế nguồn lực về vốn. Và việc thực hiện các chiến dịch presale vừa sẽ giúp khởi động dự án, tạo thêm nguồn vốn, xây dựng cộng đồng ban đầu cũng như đem đến cơ hội đầu tư hấp dẫn cho những ai có khẩu vị rủi ro cao.
Presale coin là gì – Quá trình presale coin diễn ra như thế nào?
Thường các chương trình presale coin sẽ được triển khai trên các nền tảng crypto launchpad. Nhà đầu tư muốn tham gia sẽ kết nối ví tiền điện tử cá nhân, sử dụng các phương thức thanh toán được chấp nhận để mua token presale.
Các token này sau đó sẽ được chuyển trực tiếp đến ví của nhà đầu tư, hoặc có thể claim ngay sau khi chương trình presale kết thúc. Nhà đầu tư sẽ sở hữu toàn bộ số token presale đã mua trước khi nó được niêm yết trên các sàn giao dịch tiền điện tử.
Hợp đồng thông minh (smart contract) blockchain thường sẽ được sử dụng để bảo đảm tất cả các khoản tiền huy động được trong quá trình presale đều được xử lý an toàn. Mỗi dự án tiền điện tử presale sẽ có một tài liệu gọi là sách trắng (whitepaper), trong đó có đầy đủ thông tin cần thiết về dự án. Sách trắng cần chỉ rõ các ví tiền điện tử cụ thể (như ví của nhóm phát triển, tiếp thị hoặc thanh khoản) mà các hợp đồng thông minh này tự động phân phối thanh toán. Nếu một dự án presale coin không minh bạch về tokenomics – hoặc phân bổ không hợp lý – dự án đó khó có tiềm năng phát triển được.
Ưu và nhược điểm khi đầu tư vào presale coin tiền điện tử
Dưới đây là những ưu, nhược điểm chính mà các nhà đầu tư cần cân nhắc khi đầu tư vào các dự án presale tiền điện tử:
Ưu điểm
- Tiếp cận sớm vào các dự án coin tiềm năng với các tính năng đổi mới, là xu hướng của thị trường
- Mua token với mức giá ưu đãi chiết khấu so với giá list sàn
- Lợi nhuận tiềm năng lớn – nếu dự án list sàn thành công và đạt được động lực tăng trưởng tốt
- Mức lợi nhuận cao hơn so với các hình thức khác như ICO, IDO hay IEO
- Dễ dàng đa dạng hóa danh mục đầu tư, từ đầu tư vào các dự án theo tiêu chuẩn token BRC-20, tiêu chuẩn token ERC-20…
Nhược điểm
- Giá token có thể giảm/biến động mạnh sau khi chính thức ra mắt
- Nguy cơ các dự án presale lừa đảo hay chất lượng thấp
- Một số dự án presale có quy trình tham gia, quy trình claim khá phức tạp, không phù hợp với người mới
- Lo ngại về các quy định pháp lý đối với presale tiền điện tử
Lộ trình của chương trình presale tiền điện tử
Các chương trình presale tiền điện tử, đôi khi còn được gọi là pre-ICO, thường đánh dấu bước đầu tiên trong quy trình ra mắt, phân phối token mới. Thông thường, chương trình presale sẽ được chia thành các giai đoạn, để đánh dấu tiến trình huy động vốn, đo lường lượng token đã bán được, hay tạo cơ cấu giá tăng dần để thu hút các nhà đầu tư.
Một số dự án sử dụng cơ chế định giá token như nhau trong suốt giai đoạn presale – tùy vào nhóm phát triển dự án.
Giai đoạn 1: Presale (Pre-ICO)
Tùy vào nhóm phát triển dự án, các chương trình presale tiền điện tử có thể chỉ giới hạn cho một số nhà đầu tư được chọn. Hoặc các dự án presale chỉ có thể được thực hiện thông qua một cổng thông tin đặc biệt, nơi nhà đầu tư mua và nhận token phân phối sau khi presale kết thúc.
Giai đoạn 2: Tiếp thị Pre-ICO
Thông thường, các chương trình presale sẽ giúp nhóm phát triển đánh giá mức độ quan tâm đến dự án của cộng đồng các nhà đầu tư, cũng như gây quỹ để hoàn thiện dự án. Đây cũng là bước đệm quan trọng, góp phần thúc đẩy thành công cho đợt ICO, IDO tiền điện tử hoặc IEO.
Giai đoạn 3: ICO, IDO hay IEO
Sau khi thực hiện xong giai đoạn presale, các dự án tiền điện tử có thể chính thức ra mắt token thông qua ICO, sử dụng một cổng thông tin tương tự để mua và claim token. Tuy nhiên, các dự án cũng có thể ra mắt thông qua một sàn giao dịch phi tập trung DEX bằng cách tạo một nhóm thanh khoản (hình thức IDO). Hoặc nhóm phát triển dự án cũng có thể chọn hình thức IEO – ra mắt token trên sàn giao dịch tập trung CEX. Khi token tiếp cận thị trường rộng hơn của các sàn CEX, giá có thể tăng nhanh hơn so với khi chỉ có niêm yết thông qua các sàn giao dịch phi tập trung DEX.
Chúng tôi cũng có bài giải thích chi tiết IDO là gì, các nhà đầu tư quan tâm có thể tham khảo để biết thêm thông tin chi tiết.
Nơi để tìm các dự án presale coin tiền điện tử tiềm năng
Dưới đây là một số địa chỉ uy tín giúp bạn sớm khoanh vùng các dự án presale tiền điện tử chất lượng. Tuy nhiên, hãy luôn tự mình thực hiện các nghiên cứu đầy đủ trước khi tham gia vào các dự án presale.
- ICO Drops: Trang web ICO Drops cung cấp chi thiết thông tin về thời gian, lịch các dự án crypto ICO đang diễn ra cũng như sắp diễn ra.
- PinkSale: Trang web Pinksale thường xuyên cập nhật các dự án presale và IDO mới. Trang web này cũng cho bạn biết nhóm phát triển dự án đã hoàn thành quy trình xác minh danh tính KYC hay chưa. Một dự án có đội ngũ phát triển đã xác minh giúp nhà đầu tư giảm thiểu nguy cơ đáng kể bị lừa đảo hay kéo thảm (rug-pull).
- CoinMarketCap: Nổi tiếng là nền tảng hàng đầu về thống kê crypto, CoinMarketCap cũng cung cấp lịch ICO tiền điện tử. Nhiều dự án presale coin tiềm năng cũng đã được thông báo từ sớm trên CoinMarketCap.
- Mạng xã hội: Các nền tảng mạng xã hội như X (trước đây là Twitter) vẫn là điểm đến lý tưởng cho các nhà đầu tư săn các dự án presale tiền điện tử mới chất lượng. Không ít nhóm phát triển thường “nhá hàng” trước về dự án của họ trên các nền tảng mạng xã hội.
- Sàn giao dịch: Một số sàn giao dịch tiền điện tử, chẳng hạn như sàn Binance, Bybit và MEXC, hỗ trợ triển khai launchpad cho các dự án presale, ICO hay IEO. Các sàn crypto uy tín sẽ kiểm duyệt chặt chẽ dự án trước khi niêm yết – để tránh ảnh hưởng đến danh tiếng của sàn – giúp người dùng an tâm hơn khi tham gia.
Làm thế nào để tham gia vào presale coin điện tử?
Đối với các hình thức như ICO, IDO hay IEO, quy trình tham gia có thể khác nhau đối với từng hình thức, từng dự án. Ví dụ đối với IEO, người dùng cần là thành viên của sàn giao dịch mới có thể tham gia mua coin. Trong khi với IDO, nhà đầu tư có thể dễ dàng mua coin ẩn danh trên các sàn giao dịch phi tập trung DEX.
Trong khi đó, với hình thức presale tiền điện tử, về cơ bản cách tham gia đều như nhau:
- Kết nối ví tiền điện tử. Chọn ví tiền điện tử được dự án presale coin hỗ trợ. Ví dụ: ví crypto MetaMask hỗ trợ một số giao thức phổ biến tương thích với blockchain Ethereum. Còn đối với các token dựa trên mạng Solana, bạn có thể sẽ cần ví tiền điện tử Solana như Best Wallet, Phantom, hay ví Solflare.
- Chọn đúng network. Một số dự án presale tiền điện tử có thể hỗ trợ nhiều mạng và thậm chí có thể là mạng Layer-2 như Arbitrum hay Base. Chọn mạng phù hợp dựa trên nền tảng được hỗ trợ, mức phí và nơi bạn muốn lưu giữ tài sản tiền điện tử của mình.
- Mua token. Xác nhận lệnh giao dịch mua trên nền tảng. Chú ý kiểm tra thông tin về số lượng token muốn mua, địa chỉ ví tiền điện tử, phương thức thanh toán… cẩn thận để tránh sai sót.
- Nhận token của bạn. Khi chương trình presale kết thúc, nhóm phát triển dự án sẽ thông báo đến cộng đồng các nhà đầu tư về thời gian có thể xác nhận quyền sở hữu token. Hãy truy cập URL claim để chuyển các token mới của bạn vào ví tiền điện tử cá nhân của bạn. Một số dự án còn tự động chuyển token presale vào ví của nhà đầu tư sau khi kết thúc giai đoạn huy động vốn.
- Giữ hoặc giao dịch token của bạn. Tùy vào tình hình thực tế, và chiến lược đầu tư cá nhân, bạn có thể bán token đã mua từ presale khi được giá để chốt lời. Hoặc bạn có thể hold token để chờ giá tốt hơn, hay đưa token mới vào hoạt động thông qua staking hoặc các giao thức tài chính phi tập trung (DeFi) khác.
Các loại tiền điện tử nổi tiếng đã từng thực hiện presale
Trong lịch sử thị trường tiền điện tử, một số đồng coin hàng đầu đã ra mắt thị trường mở thông qua hình thức presale coin. Ethereum (ETH) là trường hợp điển hình thực hiện presale thành công. Hiện ETH đang là loại tiền điện tử lớn thứ hai thế giới tính theo vốn hóa thị trường.
Altcoin tiềm năng EOS cũng là dự án huy động được số tiền presale/ICO lớn nhất từ trước đến nay.
- ETH: Ether, tài sản gốc cho blockchain Ethereum được chào bán trước thông qua hình thức presale vào năm 2014. Tỷ giá giao dịch thời điểm đầu là 2.000 Ether cho 1 Bitcoin. Đến thời điểm hiện tại, 1 Bitcoin chỉ đổi được chưa tới 20 Ether, đem lại cho các nhà đầu tư sớm lợi nhuận hấp dẫn.
- EOS: Chương trình presale/ICO của blockchain EOS đã huy động được số tiền kỷ lục, với tổng số tiền là hơn 4 tỷ đô la cho dự án vào năm 2018. Tuy nhiên, đến năm 2019, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ SEC đã phạt Block.one, công ty đứng sau dự án EOS, với lý do thiếu minh bạch. Thêm vào đó, việc bị trì hoãn launch token càng khiến dự án gặp khó. Giá EOS đã giảm mạnh từ mức đỉnh 22,89 đô la xuống chỉ còn chưa tới một đô la.
- TRON: Blockchain TRON ra mắt với giá 0,0019 đô la trong đợt presale coin/ICO vào năm 2018. Token gốc của TRON TRX sau đó đã thiết lập mức ATH ấn tượng 0,3004 đô la.
- BNB: BNB là token tiện ích gốc của BNB Smart Chain. Vào năm 2017, BNB được bán presale với tỷ giá là 2.700 BNB đổi 1 ETH, tương đương khoảng 0,15 đô la cho mỗi BNB vào thời điểm đó. Đến năm 2021, token BNB thiết lập ATH gần 700 đô la, biến nó trở thành một trong những khoản đầu tư tiền điện tử có lợi nhuận cao nhất trong lịch sử thị trường crypto đối với các nhà đầu tư ban đầu.
- XTZ: Dự án blockchain Tezos đã huy động được hơn 232 triệu đô la vào năm 2017 khi ra mắt token XTZ. Tương tự như EOS, XTZ cũng gặp phải các thách thức về pháp lý – một vụ kiện tập thể cáo buộc đợt bán ban đầu là bán chứng khoán chưa đăng ký. XTZ đạt mức cao nhất mọi thời đại ATH là 9,18 đô la, tăng x20 lần so với mức giá ra mắt ban đầu là 0,47 đô la.
- SOL: Blockchain Solana, nổi bật với tốc độ giao dịch ấn tượng với mức phí thấp, đã mở bán presale token SOL với mức giá chỉ 0,04 đô la vào năm 2018. Đến vòng presale cuối cùng năm 2019, token SOL được bán trước với mức giá 0,225 đô la. Đến cuối 2021, đồng SOL đạt mức cao nhất mọi thời đại ATH là 260,06 đô la.
Kết luận
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã nắm được presale coin là gì, cũng như cách thức hoạt động, cách tham gia vào các dự án presale tiền điện tử. Presale là hình thức giúp các dự án gây quỹ, tạo dựng cộng đồng người dùng ban đầu. Các nhà đầu tư cũng có cơ hội tham gia từ sớm vào các dự án coin tiềm năng, tối đa hóa lợi nhuận đầu tư. Ví dụ, giá ETH đã tăng từ mức 0,3 đô la vào thời điểm mới presale lên đến gần 5.000 đô la ở thời điểm đỉnh cao.
Tuy nhiên, cũng như bất cứ hình thức nào, đầu tư vào các dự án coin presale luôn tiềm ẩn rủi ro nhất định. Hãy luôn tự mình thực hiện các nghiên cứu kỹ lưỡng, trước khi tham gia bất cứ dự án presale coin nào để tránh rủi ro không đáng có.
