Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, συμφώνησε να παρατείνει την προθεσμία για τις διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με τους τελωνειακούς δασμούς έως τις 9 Ιουλίου, μετά την απειλή του για αύξηση της τάξεως του 50%.
Από τις απειλές στη διπλωματία
Αρχικά, τον προηγούμενο μήνα, ο Τραμπ ανακοίνωσε δασμούς 20% σε εισαγόμενα ευρωπαϊκά προϊόντα, με στόχο να ασκήσει πίεση στις εμπορικές συνομιλίες. Αργότερα μείωσε τον δασμό σε 10%, προκειμένου να δοθεί χρόνος για διαπραγματεύσεις. Ωστόσο, την Παρασκευή δήλωσε απογοητευμένος από την πρόοδο των συνομιλιών και απείλησε να αυξήσει το ποσοστό στο 50% από την 1η Ιουνίου.
Η αναβολή ανακοινώθηκε την Κυριακή από τον ίδιο τον Τραμπ μέσω κοινωνικών δικτύων, μετά από μια «πολύ ωραία» τηλεφωνική επικοινωνία με την πρόεδρο της Κομισιόν, Ursula von der Leyen. Η ίδια επιβεβαίωσε την επικοινωνία και ανέφερε ότι η ΕΕ είναι «έτοιμη να προχωρήσει γρήγορα και αποφασιστικά» στις συνομιλίες. Σε δική της δήλωση, η von der Leyen σημείωσε: «Για να επιτευχθεί μια καλή συμφωνία, θα χρειαστούμε χρόνο έως τις 9 Ιουλίου.» Η αποδοχή αυτής της ημερομηνίας από τον Τραμπ σημαίνει πρακτικά επιστροφή στην προηγούμενη προθεσμία της 8ης Ιουλίου.
Ανισορροπίες στο εμπόριο ΗΠΑ-ΕΕ
Ο Τραμπ εδώ και καιρό εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για τη σχέση των ΗΠΑ με την ΕΕ στον τομέα του εμπορίου, θεωρώντας την «άδικη», παρότι η ΕΕ παραμένει ένας από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της Ουάσιγκτον. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία των ΗΠΑ, το 2024 η ΕΕ εξήγαγε αγαθά αξίας άνω των $600 δισ. προς τις ΗΠΑ, ενώ εισήγαγε μόνο $370 δισ.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει υπερασπιστεί το πρόγραμμα των δασμών, υποστηρίζοντας ότι θα ενισχύσει τη βιομηχανία των ΗΠΑ και θα προστατεύσει θέσεις εργασίας. Ωστόσο, πολλοί οικονομολόγοι εκφράζουν ανησυχία ότι οι δασμοί θα αυξήσουν τις τιμές για τους Αμερικανούς καταναλωτές και θα προκαλέσουν αναταραχή στην παγκόσμια οικονομία. Οι κυριότερες ανησυχίες αφορούν τις εισαγωγές αυτοκινήτων και αγροτικών προϊόντων. Παρόλο που αρκετοί δασμοί έχουν ανασταλεί προσωρινά, οι επιβαρύνσεις 25% στο ευρωπαϊκό χάλυβα και αλουμίνιο παραμένουν ενεργές.
Αντίδραση και στάση της ΕΕ
Η ΕΕ έχει απαντήσει διατηρώντας σταθερή στάση και εκφράζοντας προθυμία για συμφωνία. Ο Maros Sefcovic, επικεφαλής εμπορικής πολιτικής της ΕΕ, δήλωσε: «Η ΕΕ είναι πλήρως δεσμευμένη σε μια δίκαιη συμφωνία που θα ωφελεί και τις δύο πλευρές. Το εμπόριο ΕΕ-ΗΠΑ είναι σημαντικό και πρέπει να διέπεται από αμοιβαίο σεβασμό, όχι απειλές.» Η ΕΕ έχει επίσης αναστείλει προσωρινά δικούς της δασμούς, που περιλάμβαναν φόρους 25% σε αμερικανικά προϊόντα αξίας €18 δισ. Παράλληλα, εξετάζει επιπλέον μέτρα που αφορούν εισαγωγές αξίας €95 δισ. από τις ΗΠΑ.
Γαλλία και Γερμανία συνεχίζουν να καλούν σε διπλωματική λύση, τονίζοντας ότι μια κλιμάκωση μέσω δασμών θα πλήξει και τις δύο οικονομίες. Η συνέχεια των συνομιλιών μέχρι τις 9 Ιουλίου θα κρίνει αν τελικά επιτευχθεί ένας συμβιβασμός ή αν η απειλή για δασμούς 50% θα γίνει πραγματικότητα.
Ντόναλντ Τραμπ – Συμπεράσματα
Η τελευταία εξέλιξη στις διαπραγματεύσεις ΗΠΑ-ΕΕ δείχνει πως, παρά τις εντάσεις, υπάρχει ακόμη περιθώριο για συμβιβασμό. Η παράταση της προθεσμίας προσφέρει έναν πολύτιμο χρόνο ώστε οι δύο πλευρές να καταλήξουν σε αμοιβαία αποδεκτές λύσεις. Η έκβαση αυτών των συνομιλιών θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία, ενώ θα διαμορφώσει και το μέλλον των διατλαντικών εμπορικών σχέσεων.
Την ίδια στιγμή, τέτοιου είδους γεωπολιτικές και εμπορικές εξελίξεις επηρεάζουν έμμεσα και τις αγορές των κρυπτονομισμάτων, καθώς η γενικότερη αβεβαιότητα ενισχύει την αναζήτηση εναλλακτικών μορφών αποθήκευσης αξίας και επενδυτικής διαφοροποίησης. Το Bitcoin και άλλα crypto assets συχνά λειτουργούν ως “βαρόμετρο” εμπιστοσύνης απέναντι στα παραδοσιακά οικονομικά συστήματα και προσελκύουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον όταν το παγκόσμιο εμπόριο δοκιμάζεται.
