Στη Ιαπωνία για πολλά χρόνια βασιζόταν σχεδόν αποκλειστικά στα μετρητά. Στους δρόμους του Τόκιο και στα τοπικά μαγαζιά, τα μετρητά παρέμεναν ο αδιαμφισβήτητος βασιλιάς, ακόμα και όταν είχαν ήδη αντικατασταθεί από τις κάρτες στον υπόλοιπο κόσμο.
Ωστόσο, σύμφωνα με στοιχεία της ιαπωνικής κυβέρνησης, το ποσοστό των ψηφιακών συναλλαγών σχεδόν τετραπλασιάστηκε την τελευταία δεκαετία, αγγίζοντας το 42,8% το 2024, γεγονός που ώθησε την τράπεζα της Ιαπωνίας (BOJ) να σκέφτεται την πιθανή κυκλοφορία ενός ψηφιακού γιεν. Ήδη από το 2023 γίνονται πλάνα για τον σχεδιασμό ενός ψηφιακού γιεν, με το λανσάρισμά του να είναι πλέον σχεδόν σίγουρο.
Αξιοσημείωτο είναι ότι σε αυτήν την ανάγκη για δημιουργία κρατικού ψηφιακού νομίσματος έπαιξε ρόλο και η συνεχής ζήτηση της αγοράς για εναλλακτικές, όπως τα meme coins.
Ψηφιακό γιεν – Από το σχέδιο στην πράξη
Η Ιαπωνία μπορεί να μην έχει πάρει ακόμα την επίσημη κυκλοφορία ψηφιακού νομίσματος, ωστόσο οι δοκιμές έχουν ήδη ξεκίνησε από το 2023, με την κρατική τράπεζα (BOJ) να τεστάρει πιλοτικό πρόγραμμα για το ψηφιακό γιεν. Αυτό το βήμα, κατατάσσει την Ιαπωνία ανάμεσα στις πρώτες μεγάλες οικονομίες που προχωρούν με τον σχεδιασμό ενός ψηφιακού νομίσματος.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι η κεντρική τράπεζα δεν εργάζεται μόνη της: βρίσκεται σε στενή συνεργασία με ιδιωτικές επιχειρήσεις και κυβερνητικά στελέχη ώστε να σχεδιάσει το κατάλληλο πλαίσιο λειτουργίας σε τεχνολογικό και νομισματικό επίπεδο. Παράλληλα, ο εκτελεστικός διευθυντής της BOJ, Kazushige Kamiyama, δήλωσε πρόσφατα ότι «παρότι η έκδοση τραπεζογραμματίων παραμένει υψηλή, η χρήση τους ενδέχεται να μειωθεί δραστικά στο μέλλον, λόγω της ταχύτατης ψηφιοποίησης»
Παράλληλα, η μετάβαση προς τα ψηφιακά νομίσματα επηρεάζει και την επενδυτική συμπεριφορά, καθώς όλο και περισσότεροι στρέφονται σε επιλογές όπως τα altcoins.
Ιαπωνία – Στρατηγική μετάβασης και προβληματισμοί
Αν και η Ιαπωνία, δείχνει να πρωτοπορεί, η BOJ προειδοποιεί ότι η μετάβαση πρέπει να γίνει με προσοχή, σχεδιασμό και χωρίς αποκλεισμούς. Παρόλο που πολλοί μικροεπενδυτές στην Ιαπωνία αναζητούν φθηνά κρυπτονομίσματα με προοπτική, ως ένα εναλλακτικό αποθεματικό, η επιτυχία ενός ψηφιακού νομίσματος, δεν βασίζεται μόνο στην τεχνολογία αλλά και στο κατα πόσο θα είναι προσβάσιμο και ασφαλές από όλους τους πολίτες.
Ο βοηθός διευθυντή της BOJ μάλιστα δήλωσε ότι αυτό το νόμισμα μπορεί να εξελιχθεί σε μια κρίσιμη υποδομή για το μελλοντικό σύστημα πληρωμών της Ιαπωνίας. Ωστόσο, ο Shinichi Uchida κρατά και μια δόση ρεαλισμού: τα μετρητά δεν πρόκειται να εξαφανιστούν από τη μια μέρα στην άλλη, το ψηφιακό γιεν θα πρέπει να συνυπάρξει με τα παραδοσιακά μέσα πληρωμής, τουλάχιστον για αρκετό καιρό ακόμη.
Διεθνείς τάσεις και επιπτώσεις
Από το Σάο Πάολο μέχρι την Ουάσινγκτον, ο παγκόσμιος χάρτης πληρωμών υιοθετεί τα κρυπτονομίσματα, με τρανό παράδειγμα την Λατινική Αμερική, όπου κάποτε κυριαρχούσαν τα μετρητά. Μόνο 25% των συναλλαγών πραγματοποιήθηκε με φυσικό χρήμα το 2024, ενώ πριν από μία δεκαετία το ποσοστό αυτό ξεπερνούσε το 67% και αναμένεται να πέσει στο 17% μέχρι το 2030.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, υπό την προεδρία του Donald Trump, γνωστό υποστηρικτή της κρυπτο-οικονομίας, η κυβέρνηση σχεδιάζει να καταργήσει τη δεκάρα (penny), καθώς το κόστος παραγωγής της είναι σχεδόν τετραπλάσιο από την αξία της με απώλειες άνω των 56 εκατομμυρίων ετησίως.
Η παγκόσμια στροφή προς τα ψηφιακά νομίσματα και τις ανέπαφες συναλλαγές δημιουργεί νέα πρότυπα και αν η Ιαπωνία θελήσει να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητά της σε αυτό το πεδίο, η δημιουργία ενός αξιόπιστου ψηφιακού γιεν αποτελεί άμεση ανάγκη.
